مقدمه
اگر اهل تدوین و تولید محتوا باشید، احتمالاً بارها در ویدیوهای حرفهای صحنههایی دیدهاید که بین گفتوگوها، مناظر طبیعی، جزئیات یک محصول یا حرکتهای آهسته پخش میشوند. این تصاویر همان چیزی هستند که در دنیای تدوین به آن B-roll یا بهعبارت سادهتر بیرول گفته میشود. اما دقیقاً B-roll چیست و چرا تقریباً در تمام ویدیوهای جذاب ردپای آن دیده میشود؟
به زبان ساده، بیرول به تصاویری گفته میشود که در کنار ویدیوی اصلی (که به آن A-roll میگویند) قرار میگیرند تا روایت داستان را تقویت کرده و از یکنواختی ویدیو جلوگیری کنند. این نماها مکمل بخشهای اصلی هستند و میتوانند شامل هر چیزی از نمای کل یک محیط گرفته تا جزئیات کوچک مانند حرکت دستها یا چرخش یک وسیله باشند.
در واقع بدون استفاده از بیرول، ویدیوها خشک و یکنواخت به نظر میرسند. اما وقتی از B-roll بهدرستی استفاده شود، احساس، ریتم و جذابیت بصری ویدیو چندین برابر میشود و مخاطب تجربهای واقعیتر و زندهتر از محتوا خواهد داشت.
در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که b-roll چیست، چه تفاوتی با راش (Rush Footage) دارد، چطور میتوان از آن در پروژههای مختلف استفاده کرد و چرا تدوینگران حرفهای همیشه بخشی از زمان خود را به جمعآوری یا خرید بیرول اختصاص میدهند.
اگر بهدنبال مجموعهای از فوتیجهای خام بیرول باکیفیت هستید، پیشنهاد میکنیم از دستهبندی های مختلف در سایت بست فوتیج دیدن کنید. در این بخش میتوانید فوتیجهای آماده با موضوعات گوناگون و متناسب با فرهنگ ایرانی بیابید. از فوتیج های طبیعت گرفته تا فیلم خام از مناظر شهری، تصاویر مذهبی، سبک زندگی و فرهنگی و هنری را دانلود کرده و در پروژههای خود استفاده نمایید.

B-roll چیست؟ تعریف دقیق و تفاوت آن با A-roll
برای درک بهتر مفهوم B-roll، ابتدا باید بدانیم در تدوین، هر ویدیو از دو بخش اصلی تشکیل میشود: A-roll و B-roll.
A-roll همان بخش اصلی یا سوژهی کلیدی ویدیو است؛ یعنی همان چیزی که داستان یا پیام اصلی از طریق آن منتقل میشود. مثلاً در یک مصاحبه، تصویر فرد مصاحبهشونده که در حال صحبت است، بخش A-roll محسوب میشود.
در مقابل، B-roll تصاویری هستند که در کنار آن نمایش داده میشوند تا فضا را زندهتر و مفهوم را واضحتر کنند. بهعنوان مثال، اگر در همان مصاحبه فرد دربارهی «کار در مزرعه» صحبت کند، تدوینگر میتواند در حین پخش صدای او تصاویری از مزرعه، کارگران یا ابزار کشاورزی را نشان دهد. این تصاویر مکمل همان بیرول (B-roll) هستند.
بهعبارت دیگر، B-roll همان چاشنی بصری و احساسی ویدیو است؛ چیزی که باعث میشود مخاطبان به تماشای ادامهی ویدیو علاقهمند بمانند. همان طور که A-roll پیام اصلی را منتقل میکند، بیرول احساس، ریتم و زیبایی را به آن اضافه میکند.
چرا تدوینگران حرفهای به B-roll اهمیت زیادی میدهند؟
در دنیای تدوین، B-roll چیزی فراتر از چند تصویر تزئینی است. این نماها بهصورت آگاهانه انتخاب میشوند تا ریتم بصری و روایت داستان را تقویت کنند. تدوینگران باتجربه معمولاً از بیرول برای اهداف زیر استفاده میکنند:
- پوشاندن برشها یا خطاهای تصویری: اگر در A-roll وقفهای، اشتباهی یا پرش تصویری وجود داشته باشد، با گذاشتن یک نمای بیرول میتوان آن را پنهان کرد.
- افزایش عمق و احساس: بیرول میتواند حس فضا، موقعیت یا احساسات شخصیتها را بهتر منتقل کند.
- تغییر ریتم و جلوگیری از یکنواختی: با نمایش بیرول در میان سکانسهای گفتوگو یا توضیح، مخاطب خسته نمیشود.
- افزایش ارزش تولید (Production Value): حتی سادهترین ویدیوها با چند نمای بیرول مناسب، حرفهایتر و گرانتر به نظر میرسند.
| ویژگی | A-roll | B-roll |
| نقش اصلی | روایت داستان و گفتوگو | پشتیبانی بصری و احساسی |
| نوع تصویر | چهره، مصاحبه، توضیح مستقیم | مناظر، جزئیات، حرکات مکمل |
| اهمیت در تدوین | پایهی اصلی محتوا | عامل جذابیت و تنوع بصری |
| کاربرد | معرفی، روایت، دیالوگ | ترنزیشن، احساس، پوشش خطاها |

تاریخچه و پیدایش اصطلاح B-roll
شاید تصور کنید واژهی B-roll مفهومی مدرن است و فقط در تدوین دیجیتال استفاده میشود، اما در واقع ریشهی آن به دههی ۱۹۶۰ و دوران فیلمبرداری با نوارهای سلولوئیدی برمیگردد. برای این که بدانیم B-Roll چیست باید نگاهی به تاریخ بیاندازیم.
در آن زمان، فیلمسازان از دو حلقهی فیلم مجزا برای ضبط استفاده میکردند که یکی به نام A-roll و دیگری B-roll شناخته میشد. هدف از این تقسیم، سهولت در تدوین و امکان ترکیب چند نما روی هم بود. بهعنوان مثال، اگر فیلمساز میخواست تصویر اصلی (A-roll) را با نمایی دیگر یا افکت بصری ترکیب کند، از نوار دوم (B-roll) برای قرار دادن آن تصویر استفاده میکرد.
با گذشت زمان و ورود تدوین دیجیتال، اصطلاح B-roll معنای وسیعتری پیدا کرد و دیگر به حلقهی دوم فیلم محدود نبود. امروزه، هرگونه تصویری که بهصورت مکمل و پشتیبان در کنار محتوای اصلی نمایش داده شود، در دستهی بیرول قرار میگیرد — چه یک نما از مناظر طبیعی باشد، چه حرکات آهستهی دست در هنگام توضیح یک محصول.
از سینمای کلاسیک تا یوتیوب و اینستاگرام
در سینمای قدیم، B-roll بیشتر برای نمایش جزئیات صحنه یا پر کردن فاصله بین دو برداشت استفاده میشد. اما در فضای مدرن و بهویژه در پلتفرمهایی مثل یوتیوب، اینستاگرام و تیکتاک، این مفهوم به یکی از عناصر حیاتی جذابیت ویدیو تبدیل شده است.
برای مثال:
- در ویدیوهای آموزشی، B-roll میتواند مراحل انجام کار را از زاویهای دیگر نشان دهد.
- در ویدیوهای تبلیغاتی، بیرولها برای نمایش زیبایی محصول استفاده میشوند.
- و در مستندها، این نماها نقش کلیدی در انتقال حس فضا و روایت داستان دارند.
در واقع، تفاوت میان یک ویدیوی آماتور و حرفهای اغلب در همین جزئیات نهفته است — در چگونگی انتخاب و استفادهی درست از بیرول.
نقش B-roll در تدوین امروزی
با رشد ابزارهای تدوین مانند Adobe Premiere Pro و DaVinci Resolve، استفاده از بیرول بسیار سادهتر و در عین حال حیاتیتر شده است. تدوینگران امروزی دیگر نیازی به حلقههای فیلم فیزیکی ندارند، اما همچنان از همان منطق کلاسیک پیروی میکنند:
- A-roll: روایت اصلی
- B-roll: تصویر مکمل برای احساس، جزئیات و عمق بصری
به همین دلیل است که تقریباً هیچ پروژهی حرفهای بدون استفاده از بیرول کامل نمیشود. از ویدیوهای تجاری گرفته تا ولاگهای روزمره، این تصاویر مکمل هویت بصری اثر را شکل میدهند.
اهمیت استفاده از B-roll در تدوین و داستان سرایی (Storytelling)
اگر از خود پرسیدهاید که چرا برخی ویدیوها حتی با محتوای ساده، تأثیرگذار و حرفهای به نظر میرسند، پاسخ در یک کلمه نهفته است: B-roll. بیرول ابزاری است که به تدوینگر اجازه میدهد احساس، فضا و داستان را بهصورت بصری روایت کند — بدون اینکه نیازی به توضیح مستقیم داشته باشد. در واقع، B-roll همان زبان احساسی تصویر است. وقتی صدای گوینده یا گفتوگو در حال پخش است، بیرولها در پسزمینه، جزئیات نادیدنی را روایت میکنند: حالت چهره، نور محیط، حرکات دست، یا حتی قطرات باران روی شیشه. این جزئیات هستند که باعث میشوند مخاطبان ارتباط عمیقتری با محتوا برقرار کنند.
نقش B-roll در روایت داستان (Storytelling)
در داستانگویی تصویری، هر نما باید هدفی داشته باشد. B-roll دقیقاً در همین نقطه معنا پیدا میکند. تدوینگری که میداند B-Roll چیست و چه نقشی در عمق دهی به داستان و روایت دارد میتواند آثار موفقتری به جا بگذارد. نقشهای کلیدی B-Roll عبارتاند از:
افزودن احساس به روایت:
اگر گوینده دربارهی یک خاطرهی احساسی صحبت میکند، نمایش تصاویر مرتبط از گذشته، چهرهی اشخاص یا محیط، تأثیر را چند برابر میکند.
نمایش فضا و موقعیت:
در یک مستند، بیرول میتواند بیننده را به دل محیط ببرد — از کوچههای شلوغ گرفته تا سکوت طبیعت.
حفظ ریتم و جلوگیری از خستگی:
هیچکس دوست ندارد پنج دقیقه فقط چهرهی یک نفر را در حال صحبت ببیند. بیرول با تغییر نما و ایجاد تنوع بصری، ویدیو را زنده نگه میدارد.
تأکید بر پیام یا مفهوم:
نمایش تصویری از جزئیات مرتبط با موضوع (مثلاً دستهای در حال کار در یک ویدیو آموزشی) باعث میشود پیام اصلی بهتر در ذهن مخاطب بماند.
مثالهای واقعی از تأثیر B-roll
شاید ذکر چند مثال بتواند پاسخ به این سوال که B-Roll چیست و چه تأثیری روی بیننده دارد را بهتر در ذهنتان روشن کند:
- در یک ویدیوی تبلیغاتی برند قهوه، زمانی که گوینده از «عطر دلنشین قهوه تازهدم» صحبت میکند، نماهایی از بخار فنجان، آسیاب شدن دانهها و نور صبحگاهی پخش میشود. بدون این بیرولها، حس و فضا کاملاً از بین میرفت.
- در یک ولاگ سفر، اگر فقط چهرهی ولاگر را ببینید، خستهکننده است. اما وقتی نماهایی از مناظر، جادهها و جزئیات سفر بین صحنهها پخش شود، تجربهای سینمایی ایجاد میشود.
- حتی در یک مصاحبهی رسمی، بیرول از محل کار، جزئیات ابزار یا تعامل افراد باعث میشود ویدیو طبیعیتر و جذابتر شود.
در دنیای تدوین، گاهی تفاوت میان یک ویدیوی معمولی و اثری تأثیرگذار فقط در همین چند ثانیه B-roll است.
تدوینگران حرفهای با درک درست از زمان و نوع استفاده از این نماها، میتوانند بیننده را درگیر داستان نگه دارند و تجربهای احساسی و ماندگار خلق کنند.
به همین دلیل، بسیاری از تولیدکنندگان محتوا به جای اتکا صرف به تصاویر اصلی، از آرشیو فوتیجهای بیرول استفاده میکنند — چه ضبط شخصی، و چه استفاده از فوتیجهای آماده در سایتهایی مانند بست فوتیج که مجموعهای غنی از نماهای حرفهای برای هر موضوعی ارائه میدهد.
تفاوت B-roll و راش (Rush Footage) چیست؟
اگر در دنیای تدوین تازهکار باشید، احتمالاً بارها شنیدهاید که بعضیها اصطلاحات بیرول (B-roll) و راش (Rush) را بهجای هم استفاده میکنند. در حالی که این دو مفهوم کاملاً متفاوتاند و شناخت تفاوتشان میتواند در مدیریت پروژه و تدوین حرفهای نقش بزرگی داشته باشد.
راش (Rush Footage) چیست؟
راش یا فوتیج به تمام ویدیوهای خام و ضبطشدهای گفته میشود که هنوز هیچگونه تدوین یا اصلاحی روی آنها انجام نشده است. به عبارت دیگر، راش همان مواد اولیهی فیلم است — تمام برداشتها، حتی اشتباهها، صحنههای تکراری و نماهای بلااستفاده. به عنوان مثال فرض کنید در یک پروژهی مصاحبه، ۳۰ دقیقه فیلم گرفتهاید. از این زمان، فقط ۵ دقیقهاش در نسخهی نهایی استفاده میشود. اما تمام آن ۳۰ دقیقه، از نگاه تدوینگر، راش محسوب میشود. در مراحل اولیهی تدوین، تدوینگر این راشها را بازبینی میکند، بهترین نماها را انتخاب میکند و بخشهای نامناسب را حذف میکند.
B-roll چیست و چه تفاوتی با راش دارد؟
B-roll بر خلاف راش، یک مفهوم محتوایی است، نه فنی. به زبان ساده، بیرول بخش خاصی از راشهاست که برای تکمیل یا تقویت محتوای اصلی (A-roll) انتخاب و استفاده میشود. بهعنوان مثال شما ممکن است صدها نما از طبیعت گرفته باشید (راش). از میان آنها، چند نما را برای نمایش در بین گفتوگوها انتخاب میکنید (B-roll). بنابراین، هر بیرول میتواند از دل راش بیرون بیاید، اما هر راشی بیرول نیست.
| ویژگی | B-roll | راش (Rush Footage) |
| تعریف | تصاویر مکمل برای تقویت روایت اصلی | تمام ویدیوهای خام ضبطشده |
| هدف | جذابتر کردن ویدیو، افزودن احساس و ریتم | بررسی، انتخاب و استخراج بخشهای مناسب |
| وضعیت تدوین | انتخابشده و کاربردی | خام و بدون ویرایش |
| کاربرد | در تدوین نهایی استفاده میشود | در مراحل اولیهی تدوین بررسی میشود |
نکته کاربردی برای تدوینگران
در فرآیند تدوین حرفهای، تدوینگر ابتدا تمام راشها را وارد نرمافزار میکند، سپس با دقت نماهای مناسب را برای ساخت A-roll و B-roll جدا میکند. مدیریت درست راشها در این مرحله اهمیت زیادی دارد؛ زیرا اگر سازماندهی آنها درست انجام نشود، پیدا کردن نمای مناسب در زمان تدوین بسیار سخت خواهد بود.
برای همین، بسیاری از تدوینگران ترجیح میدهند از فوتیجهای بیرول آماده استفاده کنند تا در وقت و هزینه صرفهجویی شود. در این زمینه، سایت بست فوتیج یکی از بهترین منابع برای دانلود بیرولهای موضوعی و حرفهای است که میتوانید آنها را در کنار راشهای خود استفاده کنید تا ویدیویی منسجمتر و چشمنوازتر بسازید.

ویژگیهای یک B-roll حرفهای
یک B-roll حرفهای فقط یک تصویر زیبا نیست؛ بلکه ترکیبی از نور، حرکت، ترکیببندی و هدفمندی است که به روایت و احساس ویدیو عمق میبخشد. در واقع، تفاوت میان یک تدوینگر آماتور و یک تدوینگر حرفهای دقیقاً در نحوهی انتخاب و استفاده از بیرولها مشخص میشود. شما به عنوان یک تدوینگر باید بدانید که ویژگیهای یک B-Roll حرفهای چیست.
در ادامه، مهمترین ویژگیها و نکاتی را مرور میکنیم که باید هنگام ضبط یا انتخاب B-roll مدنظر قرار دهید:
۱. ارتباط مستقیم با مفهوم و داستان ویدیو
اولین و مهمترین ویژگی هر بیرول حرفهای، ارتباط معنایی آن با موضوع اصلی ویدیو است. بیرول نباید صرفاً تصویری زیبا باشد؛ بلکه باید به انتقال پیام کمک کند. به طور مثال اگر موضوع ویدیو دربارهی «تمرکز در کار» است، استفاده از نماهایی از کار کردن، تایپ کردن یا نور صبحگاهی مناسبتر از تصاویر تصادفی طبیعت است.
۲. نور و رنگ هماهنگ با فضای اصلی (A-roll)
برای اینکه ویدیو یکدست و حرفهای به نظر برسد، نور و رنگ بیرول باید با تصاویر اصلی همخوانی داشته باشد. اگر A-roll در محیطی گرم و با نور زرد فیلمبرداری شده، بیرولهایی با نور سرد و آبی میتوانند حس و حال کلی ویدیو را خراب کنند.
اگر مجبور به استفاده از تصاویر با با رنگ و نور متفاوت شدید میتوانید هنگام تدوین، از ابزار Color Match در نرمافزارهایی مانند Premiere Pro یا DaVinci Resolve برای هماهنگ کردن رنگها استفاده کنید.
۳. ترکیببندی (Composition) قوی
یک بیرول جذاب همیشه از ترکیببندی دقیق برخوردار است. رعایت قانون یکسوم، عمق میدان مناسب، و هدایت نگاه مخاطب از عناصر کلیدی ترکیببندیهای استاندارد در هر برداشت است. تدوینگران حرفهای همیشه بیرولهایی را انتخاب میکنند که «چشم را هدایت کنند»، نه اینکه آن را گیج کنند.
۴. حرکت نرم و هدفدار دوربین
حرکات دوربین در بیرول باید روان و کنترلشده باشند. حرکات ناگهانی یا لرزشهای زیاد باعث از بین رفتن حس حرفهای بودن میشوند. پیشنهاد میشود هنگام فیلمبرداری از Gimbal یا Slider برای حرکت نرم استفاده کنید. همچنین حرکات آهسته (Slow Motion) برای بیرولها معمولاً حس احساسیتر و سینماییتری ایجاد میکنند.
۵. تطبیق ریتم ویدیو با موسیقی یا صدا
یکی از تفاوتهای اصلی بیرول حرفهای، هماهنگی آن با ریتم موسیقی یا گفتوگو است. وقتی تصویر و صدا همزمان اوج و فرود بگیرند، تجربهی تماشاگر چند برابر لذتبخشتر میشود. برای این کار، بهتر است هنگام تدوین، موسیقی را زودتر وارد پروژه کنید تا بتوانید زمان ورود و خروج بیرولها را براساس ضربآهنگ تنظیم کنید.
۶. هدفمندی در انتخاب زاویه و نما
زاویهی دوربین باید با هدف روایت هماهنگ باشد. به طور مثال:
- زاویهی پایین حس قدرت میدهد،
- زاویهی بالا حس کوچکی یا ضعف،
- نمای نزدیک (Close-up) روی جزئیات تمرکز ایجاد میکند،
- و نمای باز (Wide Shot) فضا و زمینه را نشان میدهد.
بیرول حرفهای معمولاً ترکیبی از این نماهاست تا ویدیو متنوع و زنده باقی بماند. اگر دوست دارید مهارت خود را در انتخاب نماهای دوربین و تأثیر هر زاویه بر احساس و روایت افزایش دهید، مطالعهی مطالب تخصصیتر درباره زاویهها و نماهای دوربین در تدوین میتواند دید شما را بسیار گستردهتر کند.
۷. توجه به کیفیت و فرمت فوتیج
کیفیت تصویر، نرخ فریم، و حتی نوع فایل (MOV، MP4 و…) در کیفیت نهایی پروژه تأثیر مستقیم دارد. اگر از فوتیجهای آماده استفاده میکنید، حتماً اطمینان حاصل کنید که رزولوشن و نرخ فریم آن با پروژهی اصلی شما سازگار است. در این زمینه، بست فوتیج با ارائهی فوتیجهای حرفهای در رزولوشنهای 4K و بالاتر، یکی از بهترین گزینهها برای تهیهی بیرولهای باکیفیت و آمادهی تدوین است.
از کجا B-roll باکیفیت تهیه کنیم؟
تهیهی بیرول حرفهای میتواند به دو روش انجام شود:
- فیلمبرداری شخصی: خودتان با دوربین یا گوشی حرفهای، نماهای مورد نیاز پروژه را ضبط کنید. این روش انعطاف و کنترل کامل روی تصویر را فراهم میکند.
- استفاده از فوتیج آماده: منابع آنلاین بسیاری وجود دارند که فوتیجهای باکیفیت را ارائه میدهند که از بین آن ها بست فوتیج به دلیل سازگاری با فرهنگ و سبک محتواهای ایرانی میتواند انتخاب مناسبی برای تدوینگران فارسی زبان باشد.
اگر به دنبال راهنمای جامع انتخاب فوتیج مناسب هستید، میتوانید مطلب اختصاصی ما با عنوان «چگونه فوتیج مناسب برای تدوین پیدا کنیم» را مطالعه کنید. این مقاله به شما کمک میکند تا سریعتر و حرفهایتر، بهترین بیرولها را برای پروژههای خود پیدا کنید.
سخن آخر: چرا هر تدوینگر باید B-roll را جدی بگیرد
بیرول، همان تصاویر مکمل و پشتیبان است که ویدیوی شما را زنده و جذاب میکند. این تصاویر باعث میشوند روایت داستان روانتر شود، ریتم ویدیو بهتر حفظ شود و مخاطب حس واقعیتری از محتوا دریافت کند. تفاوت آن با راش کاملاً روشن است: هر بیرول از دل راشها انتخاب میشود، اما هر راش، بیرول نیست. یک B-roll حرفهای نه تنها باید با داستان و محتوای اصلی هماهنگ باشد، بلکه نور، رنگ، ترکیببندی، حرکت دوربین و حتی ریتم ویدیو را تقویت کند. وقتی از این اصول استفاده شود، حتی سادهترین ویدیوها هم میتوانند حرفهای و سینمایی به نظر برسند.
برای تدوینگران و تولیدکنندگان محتوا، دسترسی به بیرولهای باکیفیت و متنوع اهمیت زیادی دارد. شما میتوانید خودتان تصاویر را ضبط کنید یا از فوتیجهای آماده استفاده کنید، مانند مجموعههای حرفهای سایت بست فوتیج، که به راحتی امکان ترکیب با A-roll و خلق ویدیوهای جذاب را فراهم میکند.
در نهایت، بیرول ابزار کلیدی است که ویدیوی شما را از حالت ساده و معمولی به اثری حرفهای، جذاب و تأثیرگذار تبدیل میکند و هر تدوینگری که قصد دارد مخاطب را جذب کند، نمیتواند اهمیت آن را نادیده بگیرد.
اگر میخواهید آرشیوی حرفهای از B-roll های باکیفیت در اختیار داشته باشید و تدوینهای خود را به سطحی بالاتر ببرید، همین حالا به سایت بست فوتیج سر بزنید، پکیجهای آماده و فوتیجهای خام متنوع برای انواع پروژهها پیدا کنید و از آن ها در پروژه های خود استفاده کنید تا ویدیوهای شما جذابتر و حرفهایتر شوند.
همچنین میتوانید با دنبال کردن کانال، پیج و صفحه آپارات بست فوتیج، به تازهترین فوتیجها و ابزارهای تدوین دسترسی داشته باشید و همیشه از بهروزترین محتوا برای پروژههای خود بهره ببرید.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟